Graaigras

‘Ganzenexpert en wildschadebestrijder’ Albert Boom ‘oogst ganzen’ voor Staatsbosbeheer bij de Reeuwijkse Plassen, omdat die in steeds groteren getale in Nederland blijven broeden en schade veroorzaken voor boeren die hun koeien van hetzelfde gras willen laten grazen (Binnenstebuiten aflevering 53, NPO2, woensdag 17 maart ’21, 5:00).

Natuurlijk kan gras maar eens in de paar dagen begraasd worden, en kunnen de ganzen niet zien dat zij op de minder voedzame vegetatie van Staatsbosbeheer moeten wezen in plaats van op het naastgelegen grasfalt van de boeren. Daar kan verjagen of eventueel bejagen bij helpen.

Maar om de ganzenexpert te horen zeggen dat een gans hele grasplanten uit de bodem trekt (met z’n hoornachtige, getande snavel) terwijl een koe het gras afsnijdt met haar tong… dat is wel een erg onnozele voorstelling van zaken.

Gras en grazer zijn in de loop van duizenden jaren aan elkaar aangepast geraakt. Gras staat niet voor niets op het menu van gans en koe: het overleeft begrazing. Ganzen plukken met snelle bewegingen de bovenste malse centimeter van een grasplant af en komen terug wanneer het na een paar dagen weer is aangegroeid. Ze hebben niets aan de houtige onderkant van de grasplant, laat staan aan wortels en aarde. Als gras los in de grond stond, zou een koe met elke tong vol gras het formaat van een schotel aan kale grond achterlaten.

Wel loffelijk dat Boom de geoogste ganzen helemaal gebruikt, van B(iefstuk) tot W(orst).

Plaatstrouw

Het Valentijnsweekend van 2021 was licht en fris, en ijs zorgde voor een in coronatijd buitengewone afwisseling van de beperkingen. Niet alleen veel mensen stonden op het ijs: duizenden meeuwen verzamelden aan het eind van de middag bij de Oostersluis in Groningen voor een overnachting.

In het weekend ervoor waren elf vogelaars op pad door de hele stad om geringde kokmeeuwen ‘af te lezen’. Waar komen ze vandaan en wat doen ze de hele dag?
Lees hier het verslag.

Foto: Jan Faber

Maarten missen

TS-Moon-DSC07444

De International Earth Rotation Reference Systems Service (IERS) houdt bij of de atoomklokken nog wel gelijklopen met de astronomische tijd zelf. Bijvoorbeeld luchtstromingen hebben zo’n invloed op de aardrotatie dat een dag niet altijd precies 24 uur duurt. Omdat de aardrotatie in de loop van jaren iets vertraagt, geeft de IERS op gezette tijden aan dat er een seconde toegevoegd mag worden. Dan duurt die dag op de atoomklokken 24 uur en 1 seconde.

Het blijkt ook andersom te kunnen. In 2020 zijn zo veel snelle rondjes voorgekomen dat de IERS voor het eerst in decennia een dag van 23 uur en 59 seconde gaat voorschrijven!

En daar had Maarten Biesheuvel niet op gerekend…
In zijn debuut (In de bovenkooi) laat hij mede-patiënt Piet Mellenberg in het eerste verhaal zeggen dat de aarde onder de bus waarin ze zitten beweegt dóórdat de wielen van de bus de aarde in beweging zetten.
Door al het thuiswerken en gesloten grenzen vanwege corona zijn in 2020 veel minder kilometers gemaakt op de snelweg. Dus zou de aarde in 2020 juist langzamer dan normaal hebben moeten draaien. Zouden Biesheuvel en Mellenberg dan toch gek geweest zijn?

Foto: Jan Faber

Windstil wad

TS-rethFirew_DSC09585

Oud&Nieuw 2020-2021 was op Terschelling bijzonder mooi: bijna windstil bij zonsondergang aan de wadkant. ’s Nachts weinig vuurwerk; wel over-de-datum lichtkogels, rood en oranje. En de kerkklokken luidden om middernacht.

Wat mij betreft mag knalvuurwerk ook volgende jaren wegblijven. Het vervuilt met lawaai, rook en afval.

Je kunt vuurwerk niet los zien van buskruit waarmee mensen al meer dan duizend jaar macht over werelddelen krijgen. Al wordt het ook gebruikt in de mijnbouw om verborgen delfstoffen bloot te leggen.

Misschien is de associatie met macht over het onbekende bij vuurwerk vergezocht, maar het is in elk geval erg slecht voor natuur en portemonnee.
De digitale lichtshow in de Arena was wel een erg ‘bedacht’ slap aftreksel van het spektakel dat vuurwerk nu eenmaal ook is.

Zouden we het indrukwekkende van de knallen en het vuur niet klein en beheersbaar kunnen vieren, in buurtverband? Als tussenvorm tussen in elke straat diverse grote hoeveelheden publieksvuurwerk en gemeente-grote lichtshows. Een paar mysterieuze lichtkogels, wensballonnen en pijlen door en met buurtgenoten. Dan kan jonge jeugd toch van dichtbij kennismaken met vuur en knallen, en blijft de overlast beperkt.

Foto: Jan Faber

Sovon Vogeldag 2018

Enrika op weg naar ?

Op zaterdag 24 november werd de jaarlijkse Sovon Vogeldag 2018 gehouden. Dit keer in Apeldoorn. Op de stand van KNNV Uitgevers werd een boek ten doop gehouden waar een tiental infographics van me instaan. Eén heeft te maken met de trek van Ruigpootbuizerds. De afbeelding boven dit bericht licht een tip van de sluier op: een gezenderd vrouwtje is in het voorjaar gevolgd op weg naar haar zomerverblijf. Nature Today berichtte er in april over. Lees meer in het boek. Wordt vervolgd.

Ogentroost

Zondagmiddag, de kerk van Middelstum, ondanks de scheuren veilig genoeg om een uitvoering van (onder andere) de Trauer-Ode van Bach te huisvesten. Ik sta in het koor, zing tenor. Ik zie de ogen van de mensen in het publiek, net als kleine witte bloempjes ogentroost op de bovenstaande foto.
Ongelofelijk dat je kunt zien of iemand op vijftien meter jou in de ogen kijkt of net naast je. Dat maakt het verschil tussen ‘in de muziek zitten’ of even een brok in de keel krijgen. Zo troost Bach dubbel.